GRUTTE PIER deel 3 door Marten Blom

Het verhaal gaat dat Franekers een poging zouden hebben gedaan om een kerkklok uit Harlingen te stelen. Dit verhaal stamt uit de Middeleeuwen. Daar komt de bijnaam ‘klokkendieven’ vandaan. Ik denk dat er nog meer achter dit verhaal zit, maar dat zal weinig met Grutte Pier te maken hebben. Er is iets dat me dwars zit aan het verhaal van Grote Pier. Welke bron ik ook raadpleeg, er komt duidelijk naar voren dat de Saksen, die op dat moment de scepter zwaaiden in Franeker, verantwoordelijk waren voor het verbranden van Piers boerderij en het doden van zijn familie en vrienden in Kimswerd. Met name Georg van Saksen wordt genoemd als de hoofdverantwoordelijke voor Piers leed. Maar ik lees nergens dat Pier en zijn inmiddels bijeengegaarde Arumer Zwarte Hoop optrekken naar Franeker. Wat ik wél begrijp is dat Georg zijn daden in naam van het Hapsburgse Rijk verricht. En dat Hapsburgse Rijk is inmiddels over Holland gespoeld, maar ook over meer zuidelijk gelegen delen van het latere Nederland. Eén van de bronnen die ik raadpleeg maakt melding van de zienswijze van Pier: het zou geen man zijn om in ‘grijsgebieden’ te denken. Zwart en wit is lekker duidelijk en als je probeert je te verdiepen in wie bij wie hoorde in die tijd en wie tegen wie vocht, kom je al gauw op de schimmige paden van de adel terecht die dan weer wat bevochten en dan weer diplomatie toepasten om uiteindelijk de grootste weelde binnen te halen. Voor Pier was zoveel duidelijk: als je geen Fries was, móest je wel een Hollander zijn. Ik denk dat hij het zich ook niet kon permitteren om genuanceerd te zijn. Stel je voor dat Pier net een strijdrede heeft afgestoken in de trant van ‘Leaver dea as slaef’ en dan als voetnoot moet vermelden dat niet alle Hollanders dood hoeven, maar alleen diegenen die het Hapsburgse Rijk aanhangen. Ik kan me zo voorstellen dat zijn Arumer Zwarte Hoop daar niet op zat te wachten. Dus Pier en consorten kozen voor de zilte zee en legden en passant Medemblik in de as, plunderden aan de Zuiderzee gelegen Hollandse steden zoals Alkmaar en hielpen elk schip naar de kelder dat de euvele moed had om dichtbij te komen. Het was niet genoeg om Hollandse schepen te laten zinken; vaak werd de bemanning ook nog aan het zinkende schip vastgebonden, zodat er geen kans op ontsnapping meer was. Ik realiseer me dat ik me op het gladde ijs van de interpretatie bevind, maar ik merk dat geen enkele auteur die iets over Grote Pier schrijft, daaraan ontkomt. Er zijn zoveel meer mondeling doorgegeven zaken over Pier te vertellen dan dat er heel concrete zaken tijdens zijn leven zijn vastgelegd. Wordt vervolgd.