Nieuws

Hannemahuis slaat slag op eBay

Door Jeroen Pietersma
HARLINGEN - Afgelopen week dook er op eBay (een internetveiling) een prachtig schilderijtje op met een gezicht op de Franekerpoort, geschilderd in 1813 door de Harlinger schilder Nicolaas Baur (1767-1820). Het kon na een tip van Anneke Visser (voorzitter Vereniging Oud Harlingen) en dankzij een gezamenlijke actie van Stefan Elsinga en Hugo ter Avest door Gemeentemuseum het Hannemahuis worden verworven.

Het schilderij toont de stadswal van Harlingen met de Noordoosterdwinger (nu Engelse Tuin) en de Franekerpoort. In de stadsgracht zijn mannen met houtvlotten in de weer. Zij laten zich niet afleiden door de twee naakte zwemmers, die op de vlotten staan en klimmen.
Op de achtergrond is nog net de Biltpoortsmolen te zien. Gezien de bladeren aan de bomen en de zwemmers, zal het hoogzomer zijn geweest toen het werd gemaakt.
Het is met olieverf op een eiken paneel geschilderd en 20 x 26 cm groot.

De Franekerpoort werd in 1608 gebouwd als onderdeel van de stadsverdediging. Het was de belangrijkste landpoort van de stad. Het gebouw werd in renaissancistische stijl opgetrokken en door de allure die de poort had, werd het voorname karakter van Harlingen benadrukt. De poort bevatte ook een stichtelijk woord want op het Fries van de kroonlijst stond de tekst: Vergeefs zijn poort en wallen en vesten als niet God waakt als de beste. Psalm 127
De militaire functie van de fraaie poort was in de negentiende eeuw ten einde en in 1838 viel de poort ten prooi aan de slopershamer.

Het aantal afbeeldingen van de Franekerpoort is beperkt en schilderijen waren tot nu toe onbekend, al was uit een negentiende-eeuwse bron af te leiden dat Nicolaas Baur ooit de Franekerpoort moet hebben geschilderd. Bekend waren een eenvoudige tekening door Jacobus Stellingwerf uit 1723, een uitgewerkte tekening van Cornelis Pronk, circa 1754 en een tekening uit 1789 van de hand van Jan Bulthuis. Van deze laatste afbeelding werd ook een gravure gemaakt door Karel Frederik Bendorp voor de publicatie Vaderlandsche Gezichten.
In 1834 maakte de Deense kunstenaar Martinus Rorby een fraaie tekening die veel detail bevat. Deze staat afgebeeld op pagina 95 van het onlangs uitgekomen boek Harlingen geschiedenis van de Friese havenstad, van de hand van dr. Meindert Schroor.
Curieus is ook de vogelkooi, gemaakt in de vorm van de Franekerpoort. Dit negentiende-eeuwse vogelhuis bevindt zich in de collectie van het Hannemahuis. En nu is de Franekerpoort dus ook geschilderd aanwezig in de verzameling van het Hannemahuis.

Het nieuw verworven schilderij zou heel goed een pendant kunnen zijn van een schilderijtje dat in 1995 door het Hannemahuis werd verworven. Ook dat schilderij is op paneel geschilderd door Nicolaas Baur en het stelt het bolwerk te Franeker voor met op de achtergrond de Leeuwarder waterpoort.
Nicolaas Baur werd in 1767 in Harlingen geboren als zoon van de uit Duitsland afkomstige Henricus Antonius Baur. Vader Baur was portretschilder en kunsthandelaar. De winkel van vader Baur is nagebouwd in de voorkamer van het Hannemahuis. Zijn zoon Nicolaas begon zijn loopbaan met het vervaardigen van behangselschilderingen, maar maakte vooral furore met maritieme voorstellingen. Ook schilderde hij regelmatig stadsgezichten. De nieuwe aanwinst is daarvan een mooi voorbeeld. Uiteraard is het schilderijtje in het echt te zien in het Gemeentemuseum het Hannemahuis, op Voorstraat 56. Openingstijden: dinsdag t/m vrijdag 11.00-17.00 en zaterdag en zondag van 13.30 -17.00 uur.

|Doorsturen

Buienradar



Agenda