Zo’n stukje van Marten Blom: FOMO

Literatuur. Kunst. Het zijn van die begrippen die tegelijk veelbetekenend en volslagen onzin zijn. Het zijn termen die ontwikkeld zijn om een verschil aan te geven. Ik heb jarenlang tegen dat woord ‘kunst’ aan zitten beuken, totdat ik doorkreeg dat het niet een keurmerk was, waaraan ik moest voldoen. Mensen die zeggen dat mijn schilderijen kunst zijn, zeggen dat toch wel, net zo goed als dat de mensen die zeggen dat mijn schilderijen bagger zijn, dat toch wel zeggen. Hetzelfde kom ik tegen bij het schrijven. Dat kan ook zowel pulp als literatuur zijn. Autobiografisch werk kan ‘in zijn imperfectie juist een rauwe realiteit aan het daglicht brengen’. Of als ik mijn best gedaan heb om een beeld van een mogelijke toekomst te beschrijven, kan hier op gereageerd worden met: ‘Blom neemt de lezer slechts een kort stukje mee in wat hijzelf zijn ‘magische woud’ noemt, om vervolgens diezelfde lezer te bombarderen met clichés uit het genre, zonder een uitweg te bieden uit wat na een nadere inspectie een lullig veldje met coniferen blijkt te zijn.’

Kortom, het is nooit goed en het is altijd goed. Ik kom hierop omdat ik iets las over de Anton Wachterprijs. Het voelt vrij bizar als ik lees dat die prijs, die in het verleden gewonnen is door A.F.Th. van der Heijden en Arnon Grunberg, elke twee jaar wordt uitgereikt in Harlingen, om specifieker te zijn: in de tuin van de bibliotheek, waar ik meestal met mijn rug naartoe zit te schrijven. Gelukkig heb ik geen last van FOMO (fear of missing out), maar bizar is het wel.

Ik las onlangs nog een uitspraak van een schrijver met een pleidooi voor het scheppen van creativiteit. Als je creativiteit voelt opkomen, doe er dan wat mee, zei hij. Schrijf een gedicht, ook al is het gruwelijk slecht. Zing onder de douche, ook al weet je dat je dat voor geen meter kan. Maak een schilderij. Schrijf een verhaal. Want creativiteit geeft voldoening. Het brengt anderen op ideeën. Het hoeft niet perfect te zijn om stiekem tóch perfect te zijn. De uitspraak van die schrijver zet het verhaal van die Anton Wachterprijs even in een ander daglicht, vind ik. Van streven naar enorme onbereikbare zaken naar… rock ’n roll. Van literaire verdieping naar volslagen kolder, niet omdat het moet, maar omdat het kan en mag en vooral omdat het zo ontzettend leuk kan zijn.