Zo’n stukje van Marten Blom: De Sint-Luciavloed

Griend is tegenwoordig een zandplaat waar je met de veerboot langs komt, op weg naar een weekendje of midweek op Vlieland of Terschelling. Niets doet vermoeden dat hier een bloeiende gemeenschap, door sommigen zelfs een stad genoemd, abrupt aan haar eind kwam. Eeuwen geleden zou Griend veel groter zijn geweest. Stel je er een kerk en een kloosterschool voor en een uithof, wat een ander woord voor kloosterboerderij is. Dit moet allemaal in de twaalfde eeuw gebouwd zijn. Griend zou in die tijd nog verbonden zijn met Terschelling. Maar in 1287 werden het zuiden van Engeland, het waddengebied en de kust van Duitsland onaangenaam verrast door de Sint-Luciavloed, die in bovengenoemde gebieden 50.000 slachtoffers eiste. Griend ging aan de wandel: aan de noordkant werd het een eiland doordat het daar afkalfde en de landverbinding met Terschelling verloren ging. Er kwam in het zuiden wel wat land bij, maar al met al was het niet veel meer. In 1556 is Griend teruggebracht tot enkele huizen op een ‘hallig’, een woord wat iets betekent als ‘een niet afdoende verhoging van de ondergrond.’ In 1611 staan er nog vier eenvoudige boerenwoningen en in 1727 woont er niemand meer. De aanleg van de Afsluitdijk in 1932 zorgde voor de nodige deining in het waddengebied, waardoor Griend nog verder dreigde te slinken. De Vereniging Natuurmonumenten steekt daar echter een stokje voor: in 1973 wordt de noordelijke strandwal verhoogd en versterkt en in 1982 gebeurde dat nogmaals. In 1985 en 1988 wordt in het noordwesten nog een zanddijk neergelegd. Anno nu zijn de enige door mensen gebouwde constructies een houten kaap en een vogelwachtershuis, voor vogelwachters en natuuronderzoekers, die daar met elkaar helemaal los kunnen over de roodbonte tjiftjaf en de eitjes van de Ethiopische Dessertlepelaar. Hoe goed het idee van een vogeleiland ook is, ik kijk voortaan toch met andere ogen naar die pannenkoek met zijn vogelwachtershuisje erop. Ik zie de monniken van weleer aan het werk in hun uithof, kloosterschool en kerk.

Mijn bronnen voor dit stukje waren: diverse wikipediapagina’s, www.dekrantvantoen.nl , HistoryPod.