Te gast: Frisse Wind over Frisse Tegenwind

In deze monstercoalitie zijn bijna alle raadsfracties bij elkaar gehusseld. Van de VVD tot GroenLinks, terwijl de VVD toch van zowel groen als links niets moet hebben; van het behoudend christelijke CDA en ChristenUnie tot het libertaire D66; van de machtshongerige PvdA tot haar oude lokale tegenstrever Harlinger Belang. Met een programakkoord waarvan onze oude coalitiepartners zeggen dat er nauwelijks iets nieuws in staat t.o.v. het vorige programakkoord met Frisse Wind, terwijl PvdA, VVD en CDA het steeds nieuw noemen. Ja, beide groepjes moeten wel, want HB, D66 en GL verliezen hun geloofwaardigheid als ze nu in een totaal ander akkoord zijn gestapt en de oude oppositiepartijen kunnen moeilijk zeggen dat ze nu in wezen gewoon akkoord zijn met het vorige coalitieprogramma waar ze twee jaar lang hevig tegen tekeer gegaan zijn. Maar het kan niet allebei waar zijn. Hoe lang kun je de kool én de geit sparen?

Kwelgeesten

Een paar weken terug was er op TV bij omroep Friesland een programma over deze Harlinger monstercoalitie. Daar zat een meneer die zichzelf journalist noemt. We weten niet vanuit welke expertise hij daar eigenlijk was uitgenodigd, maar hij mocht Frisse Wind ongestraft voor leugenaars uitmaken. Argumenten had hij niet en er werd ook niet naar gevraagd door de interviewer – en ook niet door PvdA-fractievoorzitter Kuiken, die tegenover hem zat en het blijkbaar ook wel best vond dat z’n kwelgeesten, die hem drie zetels hadden gekost, voor leugenaars werden uitgemaakt.
De heer Kuiken, een van de initiatiefnemers van deze monstercoalitie, zat er bij te knikken. Alleen al hiermee ondersteunde hij de beschuldiging dat Frisse Wind uit leugenaars bestond. Over omgangsvormen in de raad gesproken.
Nou mag je van de Frisse Wind-fractie zeggen dat ze naïef is (was?) of onervaren of amateuristisch, maar als je beweert dat ze uit leugenaars bestaat mag je toch op z'n minst verlangen dat die beschuldiging wordt onderbouwd.
Die leugenbeschuldigingen hadden betrekking, u raadt het al, op de afvaloven.
Meneer Kuiken deed er nog een schepje bovenop: hij meldde dat de afvaloven niet tegen te houden was. Daarmee suggererend dat Frisse Wind de bevolking voor de gek heeft gehouden met het idee dat dat wél kon. Maar meneer Kuiken weet donders goed dat in de tijd vóór de gemeenteraadsverkiezingen allerlei cruciale vergunningen voor de afvaloven nog lang niet rond waren. En zonder die vergunningen kon die afvalverbrander niet gebouwd worden. Dus wie houdt hier nu iemand voor de gek? Wie probeert hier nu achteraf de waarheid te manipuleren? En dan nog een waarheid. Een al eerder aangekaarte zaak waar nog niemand een antwoord op gegeven heeft.
Harlingen heeft of had een zogenaamd B-aandeel in de haven, waarmee het gemeentebestuur, óns gemeentebestuur, iedere ongewenste ontwikkeling kon blokkeren, buiten bestemmingsplannen en wat dies meer zij om. Meneer Kuiken zegt steeds dat Harlingen wel vergunningen móest verlenen gezien het toenmalige bestemmingsplan. Maar het woord B-aandeel, op grond waarvan dat helemáál niet móest, is nog nooit over zijn lippen gekomen. En u hoeft ons niet te geloven, maar dit staat in een rapport van de Rekenkamer van een paar jaar geleden.

Meneer Kuiken meldde ook nog dat hij als PvdA had geleerd van de REC-affaire. Dat hij meer openheid moet betrachten, beter communiceren richting bevolking. Dat is overigens ook een harde conclusie in het REC-rapport, dat het daaraan behoorlijk heeft ontbroken in het Harlingen waarin de PvdA en het CDA de baas waren. Maar waarom vinden we van die openheid nou niets terug in het nieuwe raadsprogramma? Waar blijft het initiatief van de PvdA om een eind te maken aan de geheime vergaderingen over de haven waarin beslist wordt over miljoenen aan Harlinger gemeenschapsgeld?

Afvaloven

Wat staat er nu over die afvaloven in het programma van de monstercoalitie?
In de actiepunten één enkel zinnetje: dat er een kade moet worden aangelegd. Verder acht men het onderwerp niet belangrijk genoeg voor de actiepunten. Geen taakstelling voor B en W m.b.t. de volksgezondheid, geen woord over de misleiding met de schoorsteen waardoor Omrin niet aan de milieu-eisen kan voldoen en straks gaat proberen alsnog een hoge schoorsteen te bouwen. In de begeleidende tekst iets vaags betreffende duidelijkheid over emissie en immissie en dat zo nodig de provincie moet gaan handhaven. Geen woord over de kern van het probleem: dat de provincie met twee petten op zit en vanaf het begin Omrin de hand of pet boven het hoofd houdt en daarmee de geloofwaardigheid en betrouwbaarheid van de overheid aantast. En wat moeten we onder handhaven verstaan? Dat Omrin, als ze stout is, de roe krijgt in de vorm van een boete van een paar duizend euro? Een boete die we vervolgens met z'n allen zelf mogen betalen, want Omrin is een overheidsbedrijf.

En dan durft iemand óns leugenaars te noemen? Omdat we vanaf het begin hebben gezegd dat die oven niet deugt en dat zijn blijven zeggen. Vooral dat laatste schijnen sommigen vervelend te vinden, dat je bij je standpunt blijft zolang dat niet weerlegd is. In Harlingen niet anders dan in de historie: Galileo Galilei stelde dat de aarde om de zon draait en niet andersom. Dat vonden de toenmalige machthebbers, de paus en consorten, nog tot daar aan toe, maar hij moest het niet blijven volhouden en uitdragen. Wij zullen blijven uitdragen dat die afvaloven niet deugt en daar niet hoort, tot het tegendeel bewezen wordt en daar ziet het absoluut niet naar uit.

Duurzaamheid

In het monsterprogramma staan ook gevoelige woorden over duurzaamheid. Ook al weer vreemd dat er dan zo niets concreets in staat over de afvaloven, de grootste aanfluiting van de duurzaamheid van Harlingen.
Ons is gezegd dat we ons nergens zorgen over hoefden te maken: die oven werd de schoonste van Europa, state of the art. Nou, we hoeven helemaal Europa niet in om een schonere oven te vinden, hij staat vlakbij, in Delfzijl. Waarom is daar niet de hele bevolking te hoop gelopen, waarom is er daar niet aldoor gedoe over storingen en uitstoot? Omdat die oven wél state of the art is, omdat die oven wél gewoon aan de milieu-eisen voldoet zonder dat ze zich moet verschuilen achter juridische rimram over de interpretatie van wettelijke regeltjes. Omdat daar géén provincie is die met twee petten op zit.

Nu hoor ik u al tegenwerpen, ja, maar de punten waarover geen overeenstemming was, zijn er buiten gelaten, zogenaamd vrije onderwerpen. Maar wat houdt deze monstercoalitie dan in: een naaikransje waar genoeglijk wordt gekout over koetjes en kalfjes? Of is bijna alles onderling al uitgeruild zodat het debat in de raad de komende anderhalf jaar de dood in de pot is? Maar nee, het is nog veel vreemder. Want wat lezen wij in hoofdstuk 10 van dit monsterakkoord? We citeren: “Voor al datgene wat niet besproken is in dit raadsprogramma, is voortzetting van het tot nu bestaande beleid gewenst.” En er wordt in dit programma héél veel niet besproken, laat staan uitgewerkt. En dat bestaande beleid is het coalitieprogramma met Frisse Wind. Conclusie? Is dit in essentie niet gewoon een voortzetting van het door de oppositie vermaledijde programma dat twee jaar geleden onder aanvoering van Frisse Wind tot stand is gekomen? Een beetje geactualiseerd en voorzien van wat inhoudsloze stokpaardjes van de oppositie? De coalitie waarover mevrouw Fijnvandraat zei dat ze zo blij was dat hij gesprongen was, was ook al bezig met een update. Kortom, je kunt blijven zeuren over bepaalde gedragingen van de fractie van Frisse Wind, maar heeft die partij niet eigenlijk gewoon een goed programma tot stand gebracht voor de stad?
We kunnen ook cynisch zijn. Dan zien we vooral naar het woordje “gewenst.” in bovenstaand citaat. Gewenst, daar kun je alle kanten mee op, daarmee legt niemand zich vast en heb je als burger dus geen idee wat je kunt verwachten.
Proberen PvdA, VVD en CDA nu te verdoezelen dat ze twee jaar lang tekeer gegaan zijn tegen een programma dat eigenlijk gewoon goed was? Of hebben ze op slimme wijze HB, D66 en GL ingekapseld om zelf in Harlingen terug te keren in het centrum van de macht, begerig vooruit kijkend naar de verkiezingen van 2014?

Blabla

Oppervlakkig lezend lijkt het “nieuwe” van dit document vooral te bestaan uit veel blabla, maar als je scherp leest, rol je van de ene verbazing in de ander en vraag je je af of de opstellers überhaupt de inhoud begrijpen van wat ze geschreven hebben.
Een opmerkelijk voorbeeldje uit de inleiding: men wenst “een meer homogeen opererende gemeenteraad...” Maar de essentie van democratie is ongeveer dat een volksvertegenwoordiging niet homogeen is. Homogene gemeenteraden bestaan alleen in landen als China en Cuba.

Dit is een coalitie van vrome woorden. Neem het hoofdstuk over de jeugd. Is dat enthousiasmerend? Toekomstgericht? Biedt het de jeugd perspectieven in deze tijd van door de huidige generatie volwassenen veroorzaakte crisis, die nog verergert door de Rutte-Samsom coalitie? Nee, het is in essentie een klaagzang over “de jeugd van tegenwoordig”. Een klaagzang die van alle tijden is. In het oude Rome had je al van die zeurpieten die zich over de jeugd beklaagden. Dichter bij huis: in de jaren 50 zijn er dikke overheidsrapporten geschreven over de verschrikkingen van de toenmalige jeugd van tegenwoordig. Die was heel vreselijk hoor! Net als die van de jaren 60. Die verschrikkelijke jeugd van toen zijn de brave oudjes van nu die zich beklagen over de huídige jeugd van tegenwoordig.
De positieve elementen uit het oude coalitieprogramma over jeugdbeleid zijn verdwenen en wat overblijft wordt aangevuld en toegespitst met het opgeheven vingertje van het CDA. “Speerpunt” van het jeugdbeleid CDA-stijl: voorlichting om jongeren het nut te laten inzien van de gemeentelijke plannen om hun leefstijl te beïnvloeden. Nog afgezien van de negatieve en paternalistische grondhouding zien we het al voor ons: je wordt als jongere werkloos door het regeringsbeleid, dat immers de crisis verdiept, of je kunt niet studeren door de afschaffing van de studiebeurs, maar dan zie je opeens “het licht” door de gemeentelijke voorlichting en trek je, bij gebrek aan verder jeugdbeleid, volksdansend door de weilanden.
Even pragmatisch: volgens actiepunt 1) moeten B en W in februari een plan van aanpak klaar hebben “om de educatieve, sociale en fysieke achterstand van jongeren tegen te gaan.” Dan heb je het dus over het onderwijs, (sport)verenigingen enz., maar in hoeverre gaat de gemeente daar eigenlijk over? En hoeveel geld trekt de gemeente in deze bezuinigingstijden uit om die sectoren te steunen? En wat is trouwens het ijkpunt voor die achterstand?
En zo staat dit programma vol loze kreten.

Zandbak

Een leuke is trouwens deze, de eerste zin van van hoofdstuk 5: “Het gemeentebestuur van een betrekkelijk kleine stad/gemeente als Harlingen heeft relatief gezien veel mogelijkheden om daadwerkelijk in zijn beleid zijn inwoners centraal te stellen.”
Wat een prachtig argument uit onverdachte hoek om meteen te stoppen met het uitoefenen van druk op en in Harlingen om onze gemeente op te heffen.

Je moet mekaar wat gunnen, zeggen de leden van de monstercoalitie. Dat klinkt aardig, lief zijn voor mekaar. We zitten echter niet in de zandbak, maar in de politiek. Kijk eens wat een economische rampspoed de VVD en de PvdA over het land storten met hun gunnen en uitruilen in Den Haag. En wat gunnen de leden van de monstercoalitie elkaar in Harlingen? Als je scherp leest: vooral veel mooie woorden, héél veel mooie woorden. Erg concreet wordt het over het algemeen namelijk niet. Dat gunde men mekaar blijkbaar niet. Snij die woordenbrij eens weg en zie hoe weinig concreets en haalbaars je over houdt.

Verliezers

In een en hetzelfde interview (radio Harlingen, verslag HC) zegt mevrouw Fijnvandraat (CDA) we “moeten met elkaar Harlingen weer vooruit zien te krijgen”. Let op het subtiele gebruik van het woordje “weer”. Dit suggereert opnieuw wat PvdA, VVD, en CDA twee jaar lang geprobeerd hebben ons wijs te maken, nl. dat dat onder de Frisse Wind-coalitie niet gebeurde. De heer Saakstra (HB) daarentegen daagt juist iedereen uit om nog eens naar het Frisse Wind-coalitieprogramma te kijken, omdat dat helemaal niet slecht was. Het akkoord dus waar hij in zat. Maar waarom heeft u van de zomer dan niet vastgehouden aan dat goede akkoord meneer Saakstra? Er was en bleef een basismeerderheid voor en bovendien bleek in de praktijk heel vaak dat ook de oppositie, ondanks haar verbale geweld, gewoon met de coalitie meestemde. Waarom vond u het nodig om de twee grote verliezers van de gemeenteraadsverkiezingen weer een positie in het centrum van de macht te geven? Gunde u hen dat? En wat hebben zij u er voor teruggegund? Die zalvende woordenbrij van tien pagina's?

We kunnen dit stuk makkelijk twee keer zo lang maken. We kunnen bijvoorbeeld nog in gaan op het gegeven dat de opstellers vaak volstrekt onduidelijk zijn of ze nu feiten of doelstellingen formuleren, maar ja, dan haken ook degenen af die tot hier zijn blijven lezen. We stoppen dus. (Nou nog eentje dan, omdat die zo leuk is, van pag. 6 van het programma: “... wenselijke bedrijfsvestiging niet op voorhand uitsluiten.” Heeft u wel eens gehoord dat iets wat wenselijk is wél op voorhand wordt uitgesloten? Als je het programma met de juiste insteek leest, wordt het bijna een komisch stuk, zo vol staat het met ongerijmdheden, prietpraat, open deuren, stijlbloempjes en wat dies meer zij.)

Wat moet de slotconclusie zijn?
Voor degenen die Orwells meesterwerk 1984 gelezen hebben: dit “nieuwe” programma is wat z'n betere delen betreft niet nieuw en verpakt in een newspeak-brij.
Voor degenen die 1984 niet kennen (ga het lezen: Wever, Bruna, Bibliotheek): dit monsterprogramma is vooral in veel woorden verpakte humbug. (En daar hebben ze drie maanden voor nodig gehad, dat belooft wat op het gebied van doortastendheid.)
Bestuur Frisse Wind Harlingen