Nieuws

Zoutwinning onder het wad: de stand van zaken

De gemeente Harlingen zou vorige week woensdagavond in een uurtje worden bijgepraat over de zoutwinning onder de Waddenzee. Dat liep uit naar bijna drie uur. Hier is de informatieavond in vogelvlucht.

Jeroen Jansen (boven) in zijn online presentatie. Met promoplaatje. Duidelijke reclame voor de groenteboer, maar ook voor zoutwinning onder het wad?

Het dak van een zoutcaverne wordt beschermd voor een ‘deken’ van diesel. Jeroen Jansen, manager bij Frisia, vertelde dat er een alternatief wordt gebruikt, namelijk GTL.

Stephanie Geurtz (GroenLinks) deed het verhaal van Jansen af als een verkooppraatje. “GTL is gewoon vloeibare dieselbrandstof dus zoveel anders is het niet.”

Jansen zei dat hij dat zelf ook had gezegd. Maar dat was niet zo. Hij verduidelijkte alsnog: “GTL is gewoon diesel maar dan zonder de nare componenten.”

Groentetuin

Opvallend was het ‘feel good’ plaatje dat Jansen bij zijn presentatie gebruikte; een kleuter in een moestuin met een bos wortels in zijn handen. Google herkent deze foto als ‘gelukkig in de groentetuin’ en precies dezelfde foto wordt gebruikt door een Amerikaans op geloof gebaseerd, non-profit gezondheidszorgsysteem, op een website die moet bevorderen dat kinderen meer groente gaan eten.

Frisia is nu aan in het ‘inlogen’; het op gang brengen van de zoutproductie. Dat gebeurde een stuk later dan gepland door een mislukte boring, en daardoor is het eindpunt 260 meter zuidoostelijker (en wat dichter bij Harlingen) komen te liggen. Volgens Jansen valt dat binnen de marges van het winningsplan en zal dat niet tot een andere bodemdaling onder de Waddenzee leiden; dat wordt bepaald door de andere (toekomstige) zoutputten.

Tiltmeters

Een meetnet houdt de vinger aan de pols. Daarbij komt een extra meetnet met tiltmeters in Harlingen, en zo kan men de hand aan de kraan houden. De tiltmeters worden eind dit jaar of begin volgend jaar geplaatst. Geoloog Peter van der Gaag had een interessant en helder verhaal over de tiltmeters: het zijn goede instrumenten om de boel in de gaten te houden en vroegtijdig te waarschuwen.

Van der Gaag vertelde dat er 25 jaar geleden met Frima overeenstemming was voor het gebruik van tiltmeters. Daarmee had de te ver doorgeschoten bodemdaling voorkomen kunnen worden. Maar bij “de Nederlandse instanties” was er destijds geen animo en zelfs tegenwerking, aldus Van der Gaag. “Het is mij altijd een raadsel geweest waarom.” (Zoutfabriek Frima ging in 2000 failliet en werd overgenomen door het Duitse K+S, en kreeg vervolgens de naam Frisia.)

Geen fonds

Is Frisia te porren voor fonds om eventuele gedupeerden schadeloos te stellen? Nee. Frisia is ervan overtuigd dat er geen schade aan gebouwen zal ontstaan door de bodemdaling, als gevolg van de zoutwinning onder de Waddenzee. Daarnaast kan er dankzij het meetnet ingegrepen worden. Daarom ziet Frisia geen noodzaak voor een waarborgfonds. Naar verwachting zal de zeedijk twee centimeter zakken en het herstel zal door Frisia gefinancierd worden.

Omgekeerde bewijslast

Jarig Langhout, voorzitter Stichting Bescherming Historisch Harlingen, benadrukte dat het van belang is goed met elkaar in gesprek te blijven, en dat er goede afspraken over de inzet van het meetnet zijn gemaakt. Aan een schadeprotocol wordt nog gewerkt. Omgekeerde bewijslast? “Dat is nog heel veel werk”, zei Langhout. “Daar is politiek Nederland nog niet aan toe.”

|Doorsturen

Buienradar



Agenda