Zo’n stukje van Marten Blom: De mentale kant van de zaak

Bij Parkinson wordt er altijd gedacht aan de fysieke kant van deze hersenaandoening. Een krom lopend oud vrouwtje of mannetje met schuddende ledematen. Maar dat is eigenlijk slechts het spreekwoordelijke topje van de ijsberg. Op mentaal gebied gebeurt er van alles. Van alles wat de gemiddelde patiënt niet over zichzelf wil weten. Dat is jammer, want als je zou weten dat je dat niet zelf bent, dan hoefde je daar ook niet zo voor te schamen. Waar heb ik het nu over? Veel parkinsonpatiënten hebben last van iets wat nog het meest lijkt op een obsessief-compulsieve storing. Vroeger werd dit een dwangneurose genoemd. Soms komt OCS voort uit de ziekte zelf, maar soms is het een bijeffect van de medicijnen. Toen ik rond mijn 41e voor het eerst Sifrol kreeg voorgeschreven, was het alsof er een wereld voor me open ging. Ik ging hardlopen, deed een aantal maanden aan een vechtsport en sportte ook nog drie dagen per week bij fysiotherapie. Maar ik werd ook hanig. En wel op een manier waarin ik mijzelf niet meer herkende. Ik weet nog wel hoe het ging toen ik dat aankaartte bij de neuroloog. Aan het begin ging dat vrij lacherig, maar op zeker moment vertelde de arts dat ze de resultaten binnen begonnen te krijgen van dit relatief nieuwe medicijn. Behalve hypersexualiteit, kwamen er steeds meer berichten over dwangmatig gedrag binnen, zoals gokverslavingen, alcoholisme en zelfs één geval van een man die van de ene dag op de andere obsessief aan een oldtimer autoverzameling begon, terwijl hij daar absoluut de middelen niet voor had. Ik kreeg een ander middel, Requip, en dat leek beter te gaan. Totdat het niet meer ging. Dit keer werd ik wantrouwig en had ik over alles en iedereen een theorie. Ik wist gelukkig zelf nog wel dat er iets mis was en dat besprak ik met mijn vrouw. Eenmaal bij de neuroloog bleek ik gewoon keihard een psychose te hebben. Gelukkig gaat alles altijd weer voorbij. Ik schrijf een stukje als dit niet als een soort misplaatste biecht. Dit soort delicate zaken treden nu eenmaal op tijdens het ziekteverloop van Parkinson. Wat voor anderen een grap lijkt te zijn, is voor parkinsonpatiënten dikwijls een vernederende ervaring. Tot die patiënten zeg ik: spreek je toch uit, bij de juiste specialist, een neuroloog, psychiater of psycholoog. Er is bijna altijd wel wat aan te doen.