Nieuws

Zo’n stukje door Marten Blom

Deep Brain Stimulation

Over ongeveer een jaar ga ik onder het mes. Dat wil zeggen: als ik goed door een aantal tests en onderzoeken kom, waaronder een neuropsychologisch onderzoek. Als dat allemaal goed gaat, wordt ik geopereerd aan mijn hersenen. Zo. Dat is een zin die je niet elke dag op papier zet. De realiteit achter deze woorden dringt maar half tot me door. De andere helft valt weg achter allerlei clichébeelden die een zin als deze bij mij oproepen. Groteske scènes uit oude zwart-witfilms en stripverhalen waarin dokter Frankenstein te zien is die met een handzaag een schedeldak aan het lichten is. Ik heb het over Deep Brain Stimulation, DBS, niet te verwarren met DSB, de Dirk Scheringa Bank. Laatstgenoemde lichtte eerder je portemonnee dan je schedel, weer een heel andere tak van sport. DBS is een ingreep die voor Parkinsonpatiënten een zeer langdurige verbetering kan betekenen.

Niet lang geleden kregen we een eerste voorlichting. De verpleegkundige die de voorlichting gaf, kwam al snel op dreef. Binnen de kortste keren zaten we in een levendige beschrijving. Ik zou haar exacte woorden hier niet meer voor de geest kunnen halen, maar ik weet nog precies wat voor beelden ze bij me opriep: alsof ik onderin een mijnschacht stond te kijken naar een glanzende kabel die ver boven mij werd neergelaten. Geheel terecht zei mijn vrouw op dat moment: ‘Wacht even hoor, wáár zitten we nu al helemaal ? Moet er niet eerst geboord worden?’ 

Met een nog net niet hoorbare ‘ping!’ verdween het beeld van de mijnschacht, tezamen met de geïntrigeerde uitdrukking in de ogen van de verpleegkundige. ‘Ja, nee, natuurlijk’, zei deze haastig, ‘Ik loop op de zaken vooruit, u heeft helemaal gelijk.’ En dus vertelde ze hoe eerst mijn hoofd vastgezet zou worden. Zoals je een stoelpoot in een bankschroef zou vastklemmen, dacht ik en ongevraagd schotelde mijn fantasie me het beeld voor van een schreeuwend iemand, die zich uit de ijzeren greep van het operatieframe probeerde te ontworstelen. ‘Operation: Mindcrime’, de titel van één van mijn favoriete cd’s, kon ik er bijna bij horen.

Ik ken dat malle hoofd van me zo langzamerhand goed genoeg om te weten dat al die fantasietjes alleen maar afleiding zijn, een truc waarmee je jezelf wijsmaakt dat de confronterende gebeurtenissen in je leven niets meer dan spectaculaire scènes zijn in een film die alleen jij kunt zien. Maar wat er in het echt gebeurt weten heel veel mensen al. Er is een aantal goed bekeken documentaires over deze operatie op TV geweest. Ik zie altijd een blik van fascinatie verschijnen in de ogen van willekeurig wie dan ook die mij er over vertelt; hoe er twee gaten boven in de schedel worden geboord - terwijl de geopereerde volledig bij kennis is! - en hoe er twee slangetjes of draadjes in die gaten worden neergelaten. Op dit punt van het verhaal beginnen de ogen van eenieder die me dit vertelt pas echt te glimmen: terwijl de neurochirurg - ongetwijfeld met de grootste zorgvuldigheid - met die slangetjes in de hersenen van de patiënt roert, geeft de neuroloog diezelfde patiënt eenvoudige controleopdrachten. Met de wijsvinger tegen de duim tikken. Of een moeilijke zin uitspreken. Als de chirurg precies op de goede plek zit, voert de patiënt zijn opdracht foutloos uit. ‘Dat is toch ongelooflijk!’ is een uitspraak die ik in dit verband vaak heb gehoord.

Nog een bijzonder verschijnsel: het moment van verandering van gezichtsuitdrukking van mensen, als het tot ze doordringt dat ik hetgeen ik ze vertel, op TV heb gezien. De soms wat verstrooide blik van medeleven maakt dan plaats voor het soort enthousiasme dat ik eerder zou verwachten als ik verteld had dat ik me als kandidaat had opgegeven voor ‘The Voice of Holland’. Ik vraag me dan af of hoe iemand zou reageren als ik zou vertellen dat ik de rest van mijn leven, na de operatie, bij elke luchthaven een pasje moet laten zien waarop staat dat ik niet door de metaaldetector kan. Of dat de plek waar de neurochirurg helemaal naar toe moet in mijn hoofd, te vergelijken is met de plek waar de pitjes in een appel zitten; helemaal binnenin. Ik wilde afsluiten met een paar quotes van een tweetal niet nader genoemde specialisten over succesvolle DBS-operaties. Toen de neurochirurg meteen op de goede plek zat: ‘Echt een hole-in-one!’ En over DBS-operaties in het algemeen: ‘We weten niet hoe het werkt, maar wel dat het werkt!’ Heel geruststellend. Maar je hoort mij niet klagen, hoor. Er wordt ontzettend veel geld, tijd en moeite besteed om mij een stuk beter door het leven te laten gaan en daar ben ik echt dankbaar voor. Maar straks zit niet jij, maar ik met een gaatje in mijn hoofd de neuroloog na te praten: ‘De kat krabt de krullen van de trap.’

|Doorsturen

Buienradar



Agenda