Kwestie ‘Sjoemel-rechtspraak’: CvdK Brok gevraagd om bemiddeling

De Harlinger Courant publiceerde eind vorig jaar een artikel over het boek ‘Sjoemel-rechtspraak’. Een jurist die het artikel las, nam contact op met Gobes, en schreef dat de vergunning voor de opbouw nooit afgegeven had mogen worden, “want een spouw van 20 cm (tussen twee woonhuizen op verschillende erven) is altijd strijdig met de bouwverordening van alle gemeenten, inclusief Harlingen. De gedupeerde dient dus recht en financiële genoegdoening gedaan te worden, zo simpel is het.” Op deze foto is de krappe ruimte tussen beide woningen te zien. Dit is één van de vijf foto’s die zijn ingebracht in de rechtszaak, en deze foto schetst een helder beeld van de situatie, maar is in opdracht van een rechter van de Raad van State uit het dossier verwijderd.

Gobes heeft met het ministerie van Binnenlandse Zaken contact gehad over de kwestie, en op advies van BiZa heeft hij de commissaris van de Koning van de provincie Fryslân verzocht te bemiddelen in de zaak. De CvdK kan om bemiddeling gevraagd worden als de bestuurlijke integriteit van een gemeente in het geding is, en dat is volgens Gobes het geval.

De kwestie draait om de bouw van een prefab huis pal naast een woning, terwijl daar een meter tussen hoort te zitten. Dat gebeurde met toestemming van de gemeente Harlingen. Het was het begin van een jarenlange juridische strijd, waar Gobes het boek ‘Sjoemel-rechtspraak’ over schreef.

In dit boek beschrijft Gobes een lange juridische strijd, die in 2012 begon. Zaak na zaak werd verloren. Pas in 2015 werd duidelijk dat er twee versies van de Bouwverordening van de gemeente Harlingen in omloop waren. In één van beide versies ontbreken enkele leestekens, waardoor een deel van de verordening een heel andere betekenis krijgt - in het voordeel van de gemeente Harlingen.

“Malverserend bestuur”

Ook als Gobes later nieuwe feiten aandraagt, blijft de rechter de gemeente in het gelijk stellen. Gobes en de gedupeerde buurman worden in 2016 in een civiele procedure wel in het gelijk gesteld. De gedupeerde buurman is dan al verhuisd, omdat hij niet in een gemeente met een “malverserend bestuur” wil blijven wonen. In zijn boek schrijft Gobes dat er bedrog en valsheid in geschrifte is gepleegd om de waarheid onder de pet te houden.

Gobes heeft eerder dit jaar de ministers van Rechtsbescherming  en Justitie en Veiligheid aangeschreven, en verzocht de misslag van zeven bestuursrechters te herstellen en geleden schade ruimhartig te compenseren. Hij verwijst naar een “veelvoud van onrechtmatige handelingen door rechters. In drie van de acht rechtszaken is uitspraak gedaan zonder klager te horen.”

Verwarde persoon

Gobes heeft daarnaast eerder dit jaar ook de gemeenteraad van Harlingen medeaansprakelijk gesteld. Wat vinden de raadsleden? “We hebben het in het presidium besproken en gaan er verder niet op in”, zegt Stephanie Geurtz (GroenLinks). Edwin Helvrich (PvdA): “Als ik het goed heb begrepen, dan komt het voor de rechter. In hoeverre is het dan handig nu het gesprek aan te gaan? Het college van B en W zoekt het één en ander uit en heeft er een advocaat op gezet: hoe gaan we dit verder oppakken?”

“Ik heb me er niet goed in verdiept”, zegt Hendrik Sijtsma (CDA). “Dit gaat mij boven de pet. Ik ga ervan uit dat het geregeld wordt. En als we aansprakelijk zijn, dan zijn we aansprakelijk.” Gerrit-Jan de Vries (VVD): “Ik heb delen van het boek gelezen, maar weet er het fijne niet van. Het is een heel lastige kwestie, en een vervelende zaak. Het is in handen van Roel Sluiter, anders zouden zeventien raadsleden er wat mee moeten.” 

“We kregen uit het niets verwarde mails in de box”, zegt Marga Liefting (ChristenUnie). “Ik dacht eerst dat ze van een verwarde persoon waren. Ik wacht af hoe het verder gaat. Ik weet niet eens om welk huis en welke mensen het gaat. Als hoogste orgaan van de stad zijn we misschien aansprakelijk. Maar ik heb het volste vertrouwen in alle afdelingen van de gemeente Harlingen. Als het niet deugt, verwacht ik dat ze naar de raad toe komen en toegeven dat ze een fout hebben gemaakt.”

Juristen

“Het college heeft het bij een advocaat neergelegd, om te kijken of ze Gobes kunnen aanpakken voor smaad”, zegt Wim Wildeboer (Wad’n Partij). “Dan ben je helemaal verkeerd bezig. Je moet reageren op wat hij aan de orde stelt. Ik voel me als raadslid niet aangesproken door de aansprakelijkheidsstelling. Als raad hebben we een onderzoeksplicht, maar we baseren ons op informatie van het college van B en W. Ik ben benieuwd of het college met een duidelijker standpunt komt, dan overwegen iemand aan te klagen.”

Jappie Saakstra (Harlinger Belang): “Ik heb nooit geweten wat er speelde en ik heb het boek niet gelezen. Er is nooit in de raad ingesproken. Ik heb er geen mening over. Juridisch ligt het bij de gemeente.”

Tjepke van der Pol (D66): “Richtje Allersma (duo-commissielid D66, red.) heeft contact gezocht met Gobes. Het is een heel juridisch verhaal en wij zijn geen juristen. Maar wat is hier aan de hand? Als er vragen naar voren komen, zullen we die zeker stellen in de gemeenteraad. Als iemand niet goed is behandeld, dan moeten we er wat mee doen, als volksvertegenwoordiger.”

Johan Erents (HOOP): “Het beste lijkt mij dat de burgemeester Gobes belt, en dat ze een kop koffie gaan drinken: Hoe komen we uit deze misère?”

Gobes vindt dat er raadsleden zijn die hun kop in het zand steken, terwijl de raad de instrumenten heeft om de fout te herstellen. De bouwverordening is in de raad aan de orde geweest, zegt Gobes. “De gemeenteraad is daar met open ogen ingetuind.” Dat Jappie Saakstra stelt dat er niet is ingesproken, klopt niet: Gobes verwijst naar een commissievergadering in 2015; hij heeft in die vergadering ingesproken. In het videoverslag is te zien dat Saakstra daarbij aanwezig was. Daarna hebben alle raadsleden nog een brief van Gobes ontvangen.

Omdat de boekwinkels dicht zijn, heeft Gobes besloten zijn boek gratis beschikbaar te stellen. Een pdf-bestand van het boek kan gedownload worden via deze link: https://we.tl/t-JRzcAZYFIO (deze link verloopt 5 maart a.s.).