Harlinger tiltmeters zijn in aantocht
In de binnenstad van Harlingen wordt door Frisia Zout een aanvullend meetnet aangelegd in verband met de komende zoutwinning voor de kust. Deze en andere afspraken zijn dit voorjaar vastgelegd in een Samenwerkingsovereenkomst tussen de Stichting Bescherming Historisch Harlingen, Frisia Zout, de gemeente Harlingen en de provincie Fryslân. Sindsdien bleef het echter stil, terwijl Frisia ondertussen wel een boortoren oprichtte en startte met boren. Reden voor de Harlinger Courant om opheldering te vragen bij voorzitter Jarig Langhout van de Stichting Bescherming Historisch Harlingen.
“Eén van de afspraken is inderdaad dat we als stichting de communicatie gaan oppakken”, geeft Jarig Langhout direct toe. “Dat zou afgelopen september starten, maar het duurt langer dan gedacht om de middelen daarvoor rond te krijgen. Zodoende lopen we nu toch wat achter de feiten aan. Maar inhoudelijk is er wel degelijk voortgang. We verzamelen nog steeds kennis, spreken met deskundigen, leggen nieuwe contacten en afgelopen woensdag bijvoorbeeld zaten we nog in Den Haag, bij de Inspecteur-Generaal van het Staatstoezicht op de Mijnen, om de maatregelen te bespreken waarmee we de Harlingers zekerheid willen geven over de veiligheid van hun huis en hun stad. Zij denken daar graag in mee.”
Boorgat
Over het extra meetnet is inmiddels duidelijkheid. Het meetnet gaat bestaan uit 15 meetpunten en komt, vanuit de cavernes op het wad gerekend, in een rechte lijn tot in de binnenstad van Harlingen te liggen. Op deze lijn worden achtereenvolgens geplaatst:
a) Een op het pleistoceen gefundeerd meetpunt nabij de visafslag, voorzien van een tiltmeter;
b) Een historisch pand op de Rommelhaven, met in elk van de 4 hoeken van de kelder een tiltmeter en op het maaiveld naast het pand een gecombineerde tilt- en versnellingsmeter;
c) Een op het pleistoceen verankerde borehole (boorgat) tiltmeter, tussen het eerste en het tweede historische pand;
d) Een tweede historisch pand op het Franekereind, met in elk van de 4 hoeken van de kelder een tiltmeter en op het maaiveld naast het pand een gecombineerde tilt- en versnellingsmeter;
e) Een in het pleistoceen verankerde borehole (boorgat) tiltmeter aan het einde van de rechte lijn, ‘achter’ het tweede historische pand.
Ook wordt een aantal peilbuizen met automatische meetcapaciteit geïnstalleerd. Het meetnet is ontworpen door het onafhankelijke adviesbureau Holland Innovation Team uit Rotterdam. Afgelopen maand inspecteerde die kelders verspreid over de binnenstad, waaruit uiteindelijk de bovengenoemde zijn gekozen.
Bewijslast
Niet alleen de zoutwinning, ook waterpeilbeheersing kan invloed hebben op de ondergrond. “Om die reden zijn we heel blij dat Wetterskip Fryslân recent heeft laten weten op dat vlak inbreng te willen leveren”, zegt Jarig Langhout. “Samen met de meetgegevens van de tilt- en versnellingsmeters en de waterpeilbuizen krijgen we zo een gedetailleerd beeld van de bodem onder de stad. Zo kunnen we de nul-situatie de komende jaren uitgebreid in beeld brengen.”
De afgelopen tijd is duidelijk geworden dat bij veel huiseigenaren zorgen leven over eventuele schade aan hun pand en de bewijslast die dit met zich meebrengt. Ook op dat vlak gaat de Stichting met informatie komen, vertelt de voorzitter. “In Groningen is al de nodige ervaring opgedaan met het vastleggen van de onderhoudstoestand van panden. Met foto’s, video’s, kaartmateriaal, bouwtekeningen en eventuele berekeningen rond fundering, bouw en verbouw kun je goed inzichtelijk maken wat de kwaliteit van je pand is. Omdat de zoutwinning pas volgend jaar start en de bodemdaling de eerste jaren Harlingen zeker nog niet gaat bereiken, hebben we nog alle tijd om de bewoners hier uitgebreider over te informeren.”
