GRUTTE PIER deel 4 door Marten Blom

Eerst was er de Arumer Zwarte Hoop, opgericht door Pier Gerlofs Donia en later sloten zich Gelderse huurlingen daarbij aan. Die werden dus Gelderse Friezen genoemd. Zij legden verantwoording af aan de Hertog van Gelre. In die tijd, begin 16e eeuw, probeerde Karel V zijn grondgebied in de Nederlanden uit te breiden. De Zuiderlijke Nederlanden, Holland en Zeeland waren gauw genoeg ingelijfd. Daarna volgden Utrecht, Drenthe, Overijssel en Groningen. De Geldersen en de Friezen lagen echter dwars. Dat zijn de grote lijnen. Want iedereen was met iedereen in gevecht. Dat ondanks alle onrust het geweld waarmee Pier te keer ging toch zoveel aandacht heeft getrokken, wordt door veel bronnen verklaard door de behoefte aan mythevorming, het scheppen van een volksheld. Want, kijk, wordt er gezegd; uit de tijd van Pier stamt helemaal niet veel informatie over hem. Hij was helemaal niet zo belangrijk. Persoonlijk denk ik dat de machthebbers van die tijd helemaal niet zaten te wachten op een projectiel als Grutte Pier. Een stad aanvallen: prima, zal een hertog van Gelre hebben gedacht. Maar dan moet je dat niet in de fik steken!

Toch geloof ik dat Pier wel degelijk een enorme impact heeft gehad op vriend én vijand. Hij moet een soort natuurkracht zijn geweest, nooit geremd in uitbarstingen van groot geweld en grote wreedheid. Ik heb ook wel gelezen dat Pier vergeleken werd met William Wallace, de Schotse vrijheidsstrijder waar uiteindelijk de film ‘Braveheart’ over werd gemaakt. William vond zijn einde door verraad van Schotse edelmannen. Pier werd niet, zoals William, terechtgesteld, maar toen hij doorkreeg dat de hertog van Gelre uiteindelijk alleen maar uit was op een eigen machtspositie in Friesland voelde ook hij zich verraden. Hij legde in 1518 zijn enorme zwaard neer om in 1520 te overlijden. Van sommige mensen kan je wel zeggen: it is better to burn than to fade away, ofwel: het is beter om te branden dan om te vervagen. Ik denk dat Pier zo iemand was.

Overigens werd de redactie wederom gebeld over het volgende: Pier zou niet in de Martinikerk te Sneek begraven zijn, maar in het dorpje Engwier, dat tegenwoordig door Makkum opgeslokt is. Dat men daar zijn graf niet kan bewonderen, zou komen doordat zijn graf daar later geruimd is.

Het zou overigens wel de volgende titel verklaren op www.omropfryslân.nl: ‘Onzekerheid over grafzerken die boven water komen in Martinikerk Sneek’ met daarin het citaat: “Hij ligt in ieder geval niet in deze ruimte.”

Ik denk dat ik het de volgende keer eens over de onfortuinlijke Bonifatius ga hebben. Tot dan!