Gedachten Aan Zee: de rode brievenbus in een expositie
Gedichten, tekeningen, brieven, krabbels, zelfs een huwelijksaanzoek. De oogst uit de rode brievenbus die sinds augustus 2019 een plek heeft op het uiterste puntje van de Zuiderpier, overtreft alle verwachtingen van initiator Boukje Grandke. “Natuurlijk hoopte ik op respons. Maar zoveel bijzondere teksten… soms grappig, vaak uit het hart gegrepen. Dat verdient een podium.” Gedachten Aan Zee, vanaf 1 november de nieuwe expositie in Het Brouwdok.
Door Marry Kramer
Boukje Grandke, het ‘gezicht’ achter de rode brievenbus. (Foto: Marry Kramer)
Een brievenbus op de Zuiderpier. Je moet maar op het idee komen. “Als inwoner van Harlingen kom ik hier graag. Soms zie ik groepjes mensen bijeen staan aan het einde van de pier. Wat als ik hun gedachten kan vangen, dacht ik weleens. Ken je flessenpost? Dat bleef maar in mijn hoofd spelen tot het idee ontstond van de brievenbus. Een knalrode nog wel. Die zie je niet over het hoofd!”, lacht Boukje. Over de plek hoefde ze niet lang na te denken. “Het is de zee. De ruimte. Dan ga je vanzelf mijmeren. Het maximale gevoel van vrijheid zodra je op het water bent. Dat ervaar ik zelf als wij met onze zeilboot onderweg zijn. En mijn vader was graag aan zee. Dus ook een beetje mijn roots. Vroeger wandelden we hier al vaak.”
Uitlaatklep
Een schot in de roos. Het anonieme karakter van de brievenbus blijkt een uitlaatklep voor veel mensen. Er wordt geschreven op al het papier dat voorhanden is. Je kunt het zo gek niet verzinnen: op tickets van de veerboot, parkeerkaartjes, de achterkant van bierviltjes. De één in iets mooier handschrift dan de ander, soms getypt maar voornamelijk vriendelijke ‘zachte post’, volgens Boukje. Ze is elke keer weer nieuwsgierig naar de inhoud als ze naar de brievenbus fietst. Minimaal eens per week wordt die geleegd. “Soms kan ik de stemming peilen”, zegt Boukje Grandke, in het dagelijks leven docent aan NHL Stenden Hogeschool in Leeuwarden. “De corona-tijd bijvoorbeeld, die bracht meer stemmiger post. Deze bizarre tijd waarin niets meer ‘gewoon’ lijkt, waar zal dat toe leiden? Onzekerheid lees ik daarin terug. Maar ook meer oog voor de kleine dingen in het leven die er werkelijk toe doen.”
Hart voor de stad
Ondanks de anonimiteit vermoedt Boukje dat ongeveer veertig procent van de post afkomstig is van dagjesmensen. Dat leidt ze af aan de weemoedige toon van sommige teksten. Dat begint in de trant van ‘ik weet nog goed dat…’ waarna herinneringen volgen. Eén keer vond ze een oproep voor terugkeer van de misthoorn in de bus. Boukje: “Harlingers hebben hart voor hun stad, dat durf ik intussen wel te stellen. Soms laten mensen een naam of e-mailadres achter, dat zie ik als een uitnodiging om contact op te nemen. Ook daaruit vloeien bijzondere momenten en gesprekken voort.” Een greep uit de soms ontroerende proza is wekelijks al te zien in de Harlinger Courant. En nu ook in een expositie: Boukje was blij verrast toen zij daartoe werd uitgenodigd namens Het Brouwdok. Niet voor zichzelf maar als podium voor al die mensen die iets hebben geschreven. Daar wil zij het publiek graag in laten delen.
Rode brievenbus
Gedachten Aan Zee, Boukje geeft na een lichte aarzeling een inkijkje in die van haarzelf: “De eindigheid van alles, dat besef maakt dat ik zoveel mogelijk in het nu probeer te leven. En als ik verder mag denken: voor wat betreft de toegankelijkheid en publiciteit van al het moois dat in de brievenbus zit, hoop ik op een vervolg. Bijvoorbeeld een reizende expositie. Dat deze te zien blijft, door Harlingen, voor Harlingen. Of een boekwerkje. Die ideeën hoop ik verder te ontwikkelen.”
De rode brievenbus staat deze winterperiode, van november tot april, bij Het Brouwdok. In de lente verhuist de brievenbus weer naar haar vaste plek op de Zuiderpier.
Expositie
Dankzij een oproep in de HC heeft Boukje hulp gehad van een viertal vrijwilligers. Al die creativiteit én de teksten van zoveel mensen komen samen in de expositie Gedachten Aan Zee. Welkom! Locatie: havenbrouwerij Het Brouwdok, Willemskade 8, Harlingen. Actuele openingstijden: zie www.hetbrouwdok.nl. De expositie is te zien vanaf 1 november 2021 tot het einde van het jaar.
