Experiment ‘Harlingen Werkt’ werkt

‘Harlingen Werkt’ is een experiment. Het project moet mensen aan het werk krijgen en leiden tot ‘maatschappelijke participatie’. Het doel is om ieder jaar dertig mensen uit de bijstand te krijgen en aan betaald werd te helpen (de helft fulltime en de andere helft parttime). Dit moet een jaarlijkse besparing opleveren van 250.000 euro - gelijk aan de jaarlijkse investering.

Een team van drie mensen is fulltime aan het werk met het project, samen met onder andere Gebiedsteam Harlingen, het UWV, Dienst SoZaWe en Nieuw Zuid. In 2018 zijn 7 mensen volledig en 3 mensen gedeeltelijk uit de bijstand gehaald; een besparing van ruim 116.000 euro. Vorig jaar zijn 15 personen ‘uitgestroomd’ (5 volledig); een besparing van ruim 231.000 euro. 

Gezondheidsproblemen

Uit een overzicht blijkt dat er vrij veel mensen via een uitzendbureau aan het werk gingen (na grofweg 2 tot 6 jaar in de bijstand). Het gaat vaak om productiewerk, maar ook om banen als verkoopster, kraanmachinist en chauffeur. En er ging iemand na 21 jaar met een uitkering in de woonzorg aan de slag.

Uit de evaluatie komt ook naar voren dat het begeleidende team warm moest draaien en z’n plek moest vinden. Daarnaast hebben de begeleiders te maken met een groep kandidaten met weinig tot geen opleiding, gezondheidsproblemen en een ‘gat’ in het cv. De meeste mensen die voor ‘Harlingen Werkt’ in aanmerking komen, zitten al jaren in de bijstand, en komen daar op eigen kracht niet uit. Er waren kandidaten die eerst een zorgtraject nodig hadden en vervolgens vrijwilligerswerk gingen doen. “(…) en in veel gevallen was dat tevens het maximaal haalbare resultaat”, aldus de evaluatie.

Pittig

Maar inmiddels wordt er dus vooruitgang geboekt. Er werd begonnen met 20 personen en nu worden er ongeveer 70 personen begeleid. “Frequent, intensief en persoonlijk contact staan hierbij centraal”, aldus de evaluatie. “Dat is een noodzakelijke voorwaarde omdat veelal bij de kandidaten sprake is van multi-problematiek.”

Volgens het projectteam kost het aan het werk houden van deelnemers nog de meeste tijd en energie: “De overgang van de bijstand naar werk is behoorlijk pittig, veel gaat er mis, vooral in de begintijd is de kans op terugval in het oude vertrouwde en veilige patroon groot.” 

Naast een bezuiniging op de bijstand, is er sprake van winst op maatschappelijk gebied. Volgens de evaluatie draagt het project bij aan de eigenwaarde van mensen en het gevoel dat meegedaan wordt aan de samenleving. Mensen die uitgenodigd worden voor een gesprek, komen over het algemeen graag en ze zijn blij dat ze gehoord en geholpen worden, aldus de evaluatie. “De meeste mensen willen graag uit de bijstand, maar dat lukt vaak niet zonder (intensieve) hulp.” Deelnemers kunnen bijvoorbeeld vrijwilligerswerk in Nieuw Zuid doen om in een arbeidsritme te komen, en als opstap naar betaald werk.

Minder vrijblijvend

Er staan dit jaar veranderingen in het sociaal domein op stapel, die nog uitgewerkt moeten worden. Het college van B en W stelt voor het project ‘Harlingen Werkt’ ondertussen tot eind van het jaar te verlengen. Onder andere omdat er fors is geïnvesteerd, en zodat het resultaat dat nu geboekt is, niet verloren gaat. “Er is veel kennis vergaard, ervaringen zijn gedeeld, er is geëxperimenteerd in heel korte tijd, eigenlijk te kort”, aldus B en W. 

Er ligt een aantal aanbevelingen voor het vervolg. Bijvoorbeeld minder administratieve rompslomp, werken met bonussen en een strakkere, minder vrijblijvende begeleiding. En iedere Harlinger die geen werk heeft en die niet in een traject zit, wordt mogelijk standaard aangemeld bij Harlingen Werkt.

Voortzetting van het project in aangepaste vorm tot het eind van dit jaar kost € 150.000. “De investering is lonend als hierdoor 10 mensen (extra) uitstromen uit de bijstand”, aldus B en W. Het collegevoorstel komt aan bod in de commissievergadering van aanstaande woensdag, en aansluitend in de raadsvergadering van woensdag 26 februari.