Enquête stichting Afvaloven Nee: van ludieke actie naar serieus signaal
HARLINGEN - Stichting Afvaloven Nee (SAN) heeft de resultaten van een publieksonderzoek naar sluiting van de afvaloven bekendgemaakt. SAN deed zelf onderzoek, omdat ze de enquête van onderzoeksbureau Ecorys te sturend en subjectief vindt. Volgens de stichting was het een ludieke eactie, maar kwam er uiteindelijk een serieus signaal uit. Afvaloven Nee heeft de gemeenteraad over de resultaten van haar onderzoek geïnformeerd. De raad komt morgen bijeen voor de presentatie van het onderzoeksrapport van Ecorys, over de economische, juridische en financiële gevolgen van sluiting van de afvaloven.
Na een motie van de gemeenteraad heeft Ecorys de opdracht gekregen om de gevolgen van het stoppen met de afvaloven in kaart te brengen. Ecorys meldde nadrukkelijk dat stakeholders, waaronder stichting Afvaloven Nee en burgers, een plek zouden krijgen in het onderzoek. Er is brede kritiek ontstaan hoe Ecorys dat uiteindelijk heeft gedaan, meldt SAN in een persbericht. “Zo heeft SAN alleen een oriënterend gesprek gehad met de onderzoekers en zijn burgers alleen via een digitale enquête gevraagd hun mening te geven. Vooral de vraagstelling van de enquête die Ecorys had geformuleerd is verkeerd gevallen bij veel burgers. Te sturend en te subjectief waren hierbij veel gehoorde uitingen die via honderden reacties op social media te lezen waren.”
Sociale ellende
Naar aanleiding van al deze reacties heeft SAN besloten een ludieke ‘second opinion enquête’ uit te zetten. “Dezelfde soort vragen als Ecorys, maar dan in een ander jasje gestoken”, aldus Hans Gillissen van de stichting. “Wat ons het meest heeft gestoord is dat alle mooie bedoelingen die Ecorys beloofde in de praktijk niet echt zijn waargemaakt. Burgers hebben dondersgoed in de gaten of iets wel of niet gemeend is. Daar moet je niet mee sollen. En juist dat laatste lijkt te zijn gebeurd. Burgers kregen het gevoel dat niet Omrin, maar zijzelf de oorzaak van financiële en sociale ellende zouden zijn, als zij vast zouden houden dat de afvaloven dicht moet. Maar diezelfde burgers hebben hemel en aarde moeten bewegen om maar iets te mogen zeggen over de bouw van de afvaloven. Kritiek werd niet getolereerd, gebagatelliseerd en simpelweg genegeerd. Tja, een grotere afstand tussen politiek en burger kun je niet veroorzaken.”
Gedragsverandering
De stichting heeft 466 reacties ontvangen op de enquête. Veel meer dan aanvankelijk werd verwacht. Gillissen: “Dit hadden we inderdaad niet verwacht. Van ludieke actie naar serieus signaal. En vooral de uitslag zegt wel iets. Want 81,97 % van de respondenten vindt het geen enkel probleem dat ons afval elders wordt verbrand en bijna 70% geeft aan dat sluiting meehelpt om de overcapaciteit aan ovens in Nederland terug te dringen.”
Wat de stichting betreft moet er iets met dat signaal gebeuren. “Er zal een poging gedaan dienen te worden om een positieve richting in te slaan in wat we doen met afval. Nu lijkt de tendens nog te zijn dat het te duur is om de oven te sluiten, dus laten we het maar zo. Dat is nu net niet de gedragsverandering die nodig is. Want het verbranden van afval is na storten het slechtste wat je kunt doen met afval. Dat de afvaloven een bijdrage levert aan een duurzaam klimaat is dus net zo’n drogreden als dat een beetje roken ook niet slecht is voor de gezondheid.”
De stichting heeft de gemeenteraad aangegeven dat beide enquêtes weliswaar zijn uitgezet voor Harlingen en directe omgeving, maar dat de verwerking van het Friese afval in elk geval vooral een provinciaal brede opgave is. SAN vindt dan ook dat het te overwegen valt om in Friesland in breed verband te pleiten voor een provinciaal breed onderzoek naar de toekomst van ons afvalbeleid. Daarbij zou het uitgangspunt moeten zijn dat er geen afval meer bestaat en dat in een circulaire economie afval als nieuwe grondstof wordt beschouwd.
