Actieplan voor Broedvogels Waddenzee
Het gaat slecht met veel broedvogels van de Waddenzee. Het Actieplan voor Broedvogels moet de negatieve trend ombuigen. Het Programma naar een Rijke Waddenzee (PRW) heeft samen met alle beheerders in het Waddengebied knelpunten in beeld gebracht en maatregelen integraal afgestemd.
De Waddenzee is het leefgebied van pakweg 12 miljoen vogels die er korte of langere tijd verblijven om te rusten, te eten of te broeden. De meeste soorten hebben het er moeilijk. Uit de internationale Flyway-telling (2014 en 2017) blijkt dat hoe meer een vogel afhankelijk is van de Waddenzee, hoe slechter het met de soort gaat.
Internationaal wordt dat erkend. Op de vorige trilaterale Waddenconferentie, vier jaar geleden in het Deense Tønder, namen Nederland, Duitsland en Denemarken het Trilaterale Actieplan Broedvogels Waddenzee aan. Inmiddels is nu de uitwerking klaar voor de Nederlandse situatie. Een aantal maatregelen loopt al in de praktijk.
De maatregelen zijn van toepassing voor het hele Waddengebied: van Den Helder tot aan Delfzijl. Zo is het gebied bij de pier van Holwerd (Staatsbosbeheer) onlangs heringericht, ondermeer met een vogeleiland om predatie door vossen te voorkomen. En ook het Hegewiersterfjild bij Harlingen (Natuurmonumenten) is een goed voorbeeld. Dit binnendijkse natuurgebied heeft bovendien geen last van overstromingen.
Ondanks deze maatregelen is het Actieplan voor Broedvogels nodig. Dit plan wordt vandaag en morgen op de trilaterale Regeringsconferentie in Leeuwarden gepresenteerd. De Waddenprovincies zijn er bij betrokken, wetenschappelijke literatuur is geraadpleegd en er is uitvoerig gepraat met de organisaties die de waddennatuur beheren. Zo zijn de knelpunten in beeld gebracht en de maatregelen integraal afgestemd. Die afstemming is belangrijk om doublures of eenzijdigheid te voorkomen.
Het Actieplan voor Broedvogels is nodig omdat niet alleen een halt moet worden gebracht aan de dalende vogelaantallen. Het is de bedoeling dat de vogelstand een nieuwe impuls krijgt. “Als de aantallen op dit lage niveau blijven dan zullen de wadvogels in de toekomst afhankelijk blijven van menselijke ingrepen”, stelt Jonna van Ulzen, strategietrekker bij PRW. “We willen weer omhoog met de aantallen. Alleen op die manier krijgen we een gezonde vogelstand die tegen een stootje kan.”
Het doel is om van 21 soorten broedvogels de negatieve trend om te buigen. Dat vraagt om extra maatregelen in het natuurbeheer, aan het terugbrengen van dynamiek, met stuifduintjes, en het creëren van broedgelegenheid voor soorten als meeuwen en sterns.
De uitvoering van het Actieplan Broedvogels kost uiteraard een paar centen. Het meeste daarvan is gedekt via de huidige beleidsverplichtingen zoals N2000 en PAS. Het gaat dan om een bedrag van ongeveer 34 miljoen euro. Voor de impuls is echter nog een aanvullende financiering van 16 miljoen euro nodig voor de periode tot 2028. De samenwerkende natuurorganisaties in het Waddengebied gaan nu aan de slag met deze opgave.
Het Programma naar een Rijke Waddenzee is een samenwerkingsverband van overheden, natuurorganisaties en gebruikers van het Wad. Dit programma werkt aan het streefbeeld van een Rijke Waddenzee: een veerkrachtige natuur met duurzaam economisch medegebruik (zoals visserij en toerisme).
